Na co zwracać uwagę, decydując się na uprawę roślin pastewnych?

Rośliny pastewne są podstawowym źródłem pokarmu dla zwierząt hodowlanych. Ich uprawa ma duże znaczenie zwłaszcza w tych gospodarstwach, które nie posiadają własnych użytków zielonych lub ich powierzchnia jest niewielka – produkcja własnych pasz pozwala pokryć potrzeby pokarmowe hodowanych zwierząt. Na co należy zwrócić uwagę, decydując się na uprawę roślin pastewnych?

Skład pokarmowy

Przy wyborze roślin pastewnych należy zwrócić uwagę przede wszystkim na ich skład pokarmowy: zawartość białka, węglowodanów i tłuszczy. Nie ma rośliny pastewnej, która zapewniałaby wystarczające ilości wszystkich składników odżywczych, więc konieczna jest uprawa przynajmniej dwóch gatunków. Źródłem białka są rośliny motylkowate grubonasienne i drobnonasienne, trawy z trwałych użytków zielonych i uprawy polowej, mieszanki roślin motylkowatych z trawami oraz kapusta pastewna i rośliny kapustowate nawożone odpowiednią dawką azotu. Do źródeł węglowodanów w diecie zwierząt hodowlanych zalicza się z kolei kukurydzę (zbieraną w okresie dojrzałości mlecznej i mleczno-woskowej), zboża (zbierane w okresie dojrzałości pełnej lub mlecznej) oraz korzenie roślin okopowych.

Gatunek hodowanych zwierząt

Rodzaj uprawianych roślin pastewnych trzeba również dobrać do gatunku hodowanych zwierząt – ich dieta powinna być zbilansowana i w pełni pokrywać zapotrzebowanie na energię. Do skarmiania bydła i owiec najlepiej nadają się pasze objętościowe w postaci zielonki, kiszonki, suszu lub siana. Najczęściej stosuje się zielonkę z roślin niemotylkowatych, kiszonkę z kukurydzy lub okopowe rośliny pastewne, takie jak marchew pastewna. Jeśli chodzi o trzodę chlewną, to nie należy podawać jej paszy zawierającej dużej ilości włókna – lepszym wyborem będą nasiona roślin strączkowych, takich jak soja. W roli dodatku węglowodanowego można stosować ziarno zbóż lub kukurydzę. Kury skarmia się zbożami i nasionami, zielonką oraz grysem. Ponadto należy im zapewnić pokarm z wolnego wybiegu.

Stanowisko

Dobierając gatunek rośliny pastewnej, nie można również zapomnieć o klasie gleby. Niektóre rośliny, na przykład żyto, z powodzeniem radzą sobie na słabszych stanowiskach; inne, takie jak pszenica, potrzebują gleb bardziej zasobnych w próchnicę. Szeroki wybór nasion roślin pastewnych przeznaczonych na różne stanowiska oferuje między innymi sklep Małopolskiej Hodowli Roślin. Poszczególne rodzaje roślin mają także odmienne zapotrzebowanie na wodę – prosu wystarcza 200-300 l wody na 1 kg przyrostu suchej masy, a soja wymaga ponad 700 l wody na 1 kg suchej masy. Rośliny powinny mieć dostęp do niezbędnej ilości wody przynajmniej w okresach krytycznych, takich jak wschody, intensywny przyrost czy nalewanie ziarna lub nasion.